Egyre gyakrabban és egyre több emberben fogalmazódik meg annak igénye, hogy az érzelmeket szabályozhassák, legyen szó a düh kezeléséről, az érzelmi fájdalom csillapításáról stb. Peter Salowey és John D. Mayer használta 1990-ben először az érzelmi intelligencia fogalmát. Ők alkották meg először az első olyan modellt, amely az érzelmek szabályozásáról szólt. A modell a következő négy készséget foglalja magába:
- Érzelmek felfogása / kifejezése
- Érzelmek felhasználása a gondolkodás elősegítésére
- Érzelmek megértése
- Érzelmek szabályozása magunkban és másokban
Az érzelmek szabályozása nem könnyű dolog, legalábbi is az elején egy repülőgép irányításával vetekezhet. De ez ne ijesszen meg! Az érzelmek szabályozásához nagyon fontos, hogy elsősorban tudomást vegyünk az érzelmeinkről, amelyeket szabályozni kívánjuk és azokat meg tudjuk érteni. Ezek hiányában, akkor valószínű, hogy egy tanult modellt futtatunk csak különösebb várható eredmények nélkül (Pl. az, hogy elégedetlenkedek egy helyzettel, ezekről panaszkodok napokon és éveken keresztül, de a vádaskodás mellett nem nézek szemben a bennem keletkező érzelmekkel)
A szabályozás a következő szinteken történhet meg:
- Neurotranszmitterek (antidepresszánsok)
- Meditáció
- Kognitív
- Viselkedési
- Társadalmi
Az alábbiakban bemutatunk két stratégiát, amelyek a legismertebbek az érzelmek szabályozásában. Hangsúlyozzuk, hogy az „érzelmek elnyomása” stratégia nem működik, helyében működik a „kukta effektus”. Ez arról szól, hogy az elnyomott érzelmek úgy működnek, mint egy kukta, amely, ha nem eresztheti ki a gőzt, akkor eldurran.
Az érzelmek szabályozása bennünk az ABCD modellel
- A (activating event) – Az az aktiváló helyzet, amely aktiválja a pozitív vagy negatív érzelmet
- B (beliefs) – Hiedelmek – Hogyan értelmezzük a hiedelmek által a helyzetet
- C (consequences of B) – A hiedelmek eredményeként megjelenő következmények érzelmek és cselekedetek formájában
- D (dispute) – a hiedelmek megkérdőjelezése egy belső vita által: reálisak ezek vagy csak a torzúlt képzelet szüleményei?
Az érzelmek szabályozása másokban
A figyelem elterelése működik úgy a gyerekek, mint a felnőttek esetében. (Pl. Amikor a gyerek ordít, és mi felteszünk egy olyan kérdést, ami teljesen kizökkenti abból a helyzetből: Figyelj csak Sanyika, nem nézzük meg , hogy hány tojást tojtak a tyúkok?) Ezeket a kérdéseket kizökkentő kérdéseknek nevezzük és nagyon hatékonyak abban, hogy kizökkentsük az embereket a megrekedt érzelmekből.
Az érzelmek kezelésében nem működik a „dont worry, be happy”. … és az sem, hogy „ne idegeskedj” vagy „nyugodj meg”. Sokkal hatékonyabb pozitív dolgokkal és személyekkel körülvenni magunkat. A környezetünk meghatározó tud lenni az érzelmi jóllétünk alakulásában, főleg az érzelmek kezelésének kezdeti fázisaiban.